مدرسه علمیه ریحانه الرسول شلمزار

نماز اول وقت در نصوص دینی، مورد تأکید بسیار قرار گرفته و فضایل فراوانی برای آن نقل شده است.

الف. عادت دادن شخص به نظم و انضباط بیشتر.

ب. وجود نشاط و آمادگی و حضور قلب بیشتر، جهت انس و ارتباط با خدا و تقویت کمالات نفسانی.

ج. زمینه سازی جهت انس و الفت و اتحاد بیشتر مسلمانان.

وقتی جامعه اسلامی مقید به خواندن نماز در اول وقت باشند، در هر منطقه بسیاری از مردم هم زمان به نماز می ایستند و صفوف گسترده و پرجمعیت تشکیل می شود. در حالی که نماز در غیر اول وقت، موجب پراکندگی می شود و از اجتماع و شکوه عبادی و انس و الفت مؤمنان در مراکز دینی می کاهد.

نماز گفت وگو و دیدار با معبود است، انسان های وارسته که جز حضرت حق، دوست و ولی نعمتی برای خود نمی شناسند، مشتاقانه در انتظارند تا در اولین فرصت، جسم و روح خسته از دنیای مادیت خود را جانی دوباره بخشند. از این رو حتی قبل از رسیدن وقت نماز، با انجام مقدمات مستحب و با نظافت و معطّر نمودن بدن و لباس، خود را برای حضور در پیشگاه معشوق آماده می کنند.

مهم ترین پیام پخش صدای اذان در اول وقت این است که مردم در نخستین فرصت، با شتاب و عجله همگی به سوی نماز حرکت کنند و در اول وقت آن را اقامه نمایند و هیچ کاری را بهانه برای تأخیر نماز قرار ندهند.

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرموده اند: «هیچ نمازی نیست که وقت آن برسد؛ مگر آنکه فرشته ای در برابر مردم ندا کند: ای مؤمنان! برخیزید به جانب آتش هایی که به واسطه ارتکاب معاصی و کارهای ناشایست، بر پشت های خود برافروخته اید. پس فرونشانید آنها را به گزاردن نمازی که پروردگار شما واجب کرده است».[1]

سالار شهیدان، ثابت کرد که در میدان جنگ- آن هم در سخت ترین شرایط- می توان نماز را در «اول وقت» به جا آورد. آن حضرت حتّی جهاد با دشمنان را مانع نماز اول وقت نمی بیند. او نمی گوید: وقت بسیار است، بگذارید اول تکلیف جنگ را معلوم کنیم، بلکه می فرماید: ندای اذان سر دهید تا نماز گزاریم؛ زیرا او برای «نماز» جهاد می کند. کاری که پدرش امیرالمؤمنین علیه السلام در جنگ صفین کرد؛ همان کسی که فرمود:

«صَلِّ الصَّلاة لوقْتِها المُوقَّت لَها، و لا تُعجِّل وَقتَها لِفراغ، و لا تُؤخَّرها عن وَقتِها لِاشْتِغالٍ»[2]؛
«نماز را در وقت معین آن بخوان، و به خاطر اینکه بی کاری، پیش از وقت آن را به جا نیاور، و به بهانه کار داشتن، آن را به تأخیر مینداز».

و نیز آن حضرت «نماز اول وقت» را یکی از موارد امتحان شیعیان دانسته، می فرماید: «شیعیان ما را به دو خصلت امتحان کنید، اگر این دو را داشتند شیعه هستند: اهمیت به نماز در اول وقت، و دستگیری برادران دینی خود با مال. اگر این دو در آنان نبود، از ما دورند و دورند و دور».[3] امام باقر علیه السلام می فرمود: «بدان که اول وقت همیشه بهتر است؛ پس تا جایی که می توانی به کار خیر بشتاب. محبوب ترین کارها نزد خدای عزّوجلّ کاری است که بنده به آن مداومت ورزد؛ گرچه اندک باشد».[4] حضرت رضا علیه السلام برای استقبال از برخی علویان بیرون رفت. در این هنگام وقت نماز فرا رسید؛ حضرت راه خود را به طرف کلبه ای که در آن نزدیکی بود، کج کرد و زیر صخره ای فرود آمد و فرمود: اذان بگو.

عرض کردم: آیا منتظر نمی مانیم تا یارانمان هم به ما ملحق شوند؟

حضرت فرمود: خدا تو را بیامرزد، هرگز نمازت را بدون علت از اول وقت به تأخیر مینداز. همیشه رعایت اول وقت را بکن؛ پس، من اذان گفتم و نماز خواندیم.[5] امام رضا علیه السلام در حالی که با یکی از پیروان ادیان گذشته، مشغول مباحثه مهمی بودند و بحث به جای حساس و تعیین کننده رسیده بود- به رغم اصرار مخاطب به ادامه گفت و گو و اظهار آمادگی برای پذیرش مکتب اسلام- چون جلسه با وقت نماز مقارن گردید، حضرت فوراً گفت وگو را ختم کرده و به سوی نماز شتافت.[6]

امام خمینی (ره) در پاریس در حالی که حدود سیصد نفر خبرنگار برای مصاحبه با ایشان در ارتباط با مسئله فرار شاه از ایران، در منزلشان اجتماع کرده بودند؛ بعد از آنکه حداکثر دو سه سوال مطرح شده بود و هر چه اصرار شد که مقداری برنامه را ادامه دهند، با عصبانیت فرمود: به هیچ وجه نمی شود و رفت و مشغول نماز اوّل وقت شد.[7]

..در بعضی از روایات آمده است که نماز در اول وقت رضایت و خشنودی خداوند را به همراه دارد و در غیر اول وقت، موجب بخشش و غفران خداست و کسی که بدون هیچ عذری و از روی سهل انگاری نماز را به آخر وقت موکول کند، حقّ نماز را ضایع کرده است.

شهید ثانی می فرماید: هنگامی که وقت نماز داخل می شود، بدان که این میقاتی است که خدای تعالی برای تو قرار داده تا به خدمتش برخاسته و برای خواهش از محضر او و رستگاری با اطاعتش، آمادگی پیدا کنی.
پس شایسته است هنگام رسیدن وقت نماز، شادی بر قلبت غلبه کند و بهجت در چهره ات هویدا گردد؛ زیرا همین وقت است که سبب نزدیکی تو به خدا و وسیله رستگاری است می باشد. بنابراین همان طور که برای ورود سلطانی خود را آماده می کنی، با طهارت و نظافت و پوشیدن لباس های شایسته مناجات، خود را برای رسیدنش آماده کن و با این وقت شریف با وقار و سکینه و خوف و رجا، برخورد کن و عظمت حضرت خالق و نقصان و ناچیزی خود را به یاد داشته باش.[8]

پی نوشت ها:
[1] . شیخ بهایى، اربعین، ص 702 ..
[2] . نهج البلاغه، نامه 27 ..
[3] . جامع آیات و احادیث نماز، ج 1، ص 346 ..
[4] . کافى، ج 3، ص 274 ..
[5] . بحارالانوار، ج 83، ص 21، ح 28 ..
[6] . عیون اخبار الرضا علیه السلام، ج 2، ص 215 ..
[7] . سیماى فرزانگان، ص 159 ..
[8] . ر. ک: سیدعبداللَّه شبّر، الاخلاق، ص 65 ..

نماز به عنوان عمود خیمۀ دین اسلام و از محبوب‌ترین اعمال نزد خداوند به شمار می‌رود. پیامبر اکرم (ص) در این رابطه فرمود:‌ «اَحَبُّ الْاَعْمالِ اِلَى الله الصَّلاةُ لِوَقْتِها، ثُمَّ بِرُّ الْوالِدَیْنِ، ثُمَّ الْجَهادُ فى سَبیلِ الله؛ دوست داشتنى‌ترین کارها نزد خداوند نماز اول وقت، سپس نیکى به پدر و مادر و سپس جهاد در راه خداست.» (نهج الفصاحه، ح 70)

در حقیقت انسان با برپا داشتن نماز، بر سر سفرۀ الهی نشسته، سفره‌ای که سرشار از نعمت و رحمت است و کمبود و پایانی برایش نیست، پس انسانی که بر سر این سفره می‌نشیند، تمام سعی خود را می‌کند تا نهایت استفاده را ببرد و پیوسته در اوقات دیگر نیز به انتظار نماز است تا با اقامۀ نماز بر سر سفره‌ای از نور بنشیند و از نور نماز بهره گیرد اما در این میان، اهل‌بیت (ع) تأکید بسیاری به نماز اول وقت کرده‌اند، گویی در اقامه نماز در وقت اصلی‌اش، چنان ثمراتی وجود دارد که با خارج از وقت آن قابل مقایسه نیست.

امام صادق علیه‌السلام فرمود: «لَمّا أمَرَ بِاجتِماعِ قَرابَتِهِ حَولَهُ و قد حَضَرَتهُ الوَفاةُ: إنَّ شَفاعَتَنا لَن تَنالَ مُستَخِفّا بِالصَّلاةِ؛ هنگامى که در آستانه رحلت قرار گرفت و چون دستور داد بستگانش گرد او جمع شدند، فرمود: کسى که نماز را سبک بشمارد، شفاعت ما هرگز شامل حالش نمى‌شود». آن حضرت در حدیث دیگری به نقل از رسول اکرم (ص) فرمود: «قالَ لیسَ مِنّی مَنِ استَخَفَّ بالصَّلاةِ، لا یَرِدُ عَلَیَّ الحَوضَ، لا و اللّهِ؛ از من نیست کسى که نماز را سبک بشمارد، به خدا قسم، کنار حوض [کوثر] بر من وارد نمى‌شود.»

پیامبر اکرم (ص) به حضرت علی علیه‌السلام وصیت فرمود: «یا علی! وَ تُقِیمَ الصَّلَاةَ بِوُضُوءٍ سَابِغٍ فِی مَوَاقِیتِهَا وَ لَا تُؤَخِّرَهَا فَإِنَّ فِی تَأْخِیرِهَا مِنْ‏ غَیْرِ عِلَّةٍ غَضَبَ اللَّهِ عَزَّوَجَل‏؛ یا علی، با وضوی کامل در اول وقت، نماز اقامه کن و نماز را از اول وقتش به تأخیر نینداز، چون تأخیر نماز بدون علت و عذر، خداوند را به خشم خواهد آورد.» (بحار الأنوار، ج 2، ص 154)

امام صادق علیه‌السلام فرمود‌: «إِنَّ فَضْلَ الْوَقْتِ الْأَوَّلِ عَلَى الْآخِرِ کَفَضْلِ الْآخِرَةِ عَلَى الدُّنْیَا؛ برتری نماز اول وقت نسبت به آخر وقت، مانند برتری آخرت است نسبت به دنیا.» (کافی، ج 3، ص 274)

?
?نهم آذر روز بزرگداشت «محمد بن محمد بن نعمان»، مشهور به شیخ مفید یکی از بزرگترین علمای شیعه و اسلام است.
?مختصری از زندگی شیخ مفید(رحمه الله علیه)
✅نامش محمد بن محمد بن نعمان بن عبدالسلام و کنیه اش ابو عبدالله است و در یازدهم ذیقعده (سالروز میلاد علی بن موسی الرضا علیه السلام) درسال ۳۳۶ ه .ق. دیده به جهان گشود.
✅شیخ مفید(رحمه الله علیه)استاد شیخ طوسی و سید مرتضی علم‌الهدی بود. او فقیه و کلامی شیعی بود که بسیار در علم کلام تبحر داشت و مکتب کلامی شیعه در عصر او به اوج کمال رسید. او در مناظرات دینی مهارت خاصی داشت و مناظراتش با قاضی عبدالجبار رئیس فرقه معتزله بغداد و قاضی ابوبکر باقلانی رئیس اشاعره معروف بود.
✅شیخ مفید مورد تحسین و احترام بزرگان اهل تسنن از قبیل، ابن حجر عسقلانی، ابن عماد حنبلی، شافعی و دیگران بود. شیخ طوسی دربارهٔ او در الفهرست می‌نویسد: «محمد بن محمد بن نعمان، معروف به ابن المعلم (ابوالعلی معری این لقب را به وی داده)، از متکلمان امامیه است. درعصر خویش ریاست و مرجعیت شیعه به او منتهی گردید. در فقه و کلام بر هر کس دیگر مقدم بود. حافظه خوب و ذهن دقیق داشت و در پاسخ به سؤالات حاضرجواب بود. او بیش از ۲۰۰ جلد کتاب کوچک و بزرگ دارد.»
برخی گفته‌اند لقب «مفید» را علی بن عیسی معتزلی در عهد جوانی، در نتیجه مباحثه با وی به او داد.
⚫️شیخ مفید در سال ۴۱۳ ه.ق در بغداد، در سن ۷۵ سالگی درگذشت
✅مکتب شیخ مفید(رحمه الله علیه)
پیش از شیخ مفید، علم کلام و اصول فقه در میان دانشمندان اهل سنت رونقی به سزا داشت، فقها و متکلمان بسیاری در اطراف بغداد گرد آمده و در رشته‌های گوناگون اصول عقاید سرگرم بحث و مناظره بودند.
هر چند علم کلام پیش از ایشان نیز در میان شیعیان سابقه داشته است، ولی در اثر محدودیتی که در کار شیعیان از نظر سیاسی بود، این موضوع از مرحله تألیف و تدوین کتاب تجاوز نمی‌کرد، پیش از مفید، شیخ صدوق که رئیس شیعیان بود، سبک ساده‌ای را در تصنیف و تألیف به وجود آورده بود و آن را به صورت املا به صورت ساده به مستمعان القا می‌کرد، شیخ مفید نیز در پیگیری مکتب استاد کوشید و با استفاده از مبانی علم کلام و اصول فقه، راه بحث و استدلال را به روی شیعیان باز کرد و تلاش‌هایی را که متقدمان مانند ابن جنید اسکافی و قبل از او ابن عقیل فقیه معروف شیعه و عیاشی ریخته بودند، به صورت دلپذیری درآورد، به گفته نجاشی کتاب کوچکی در اصول فقه تصنیف کرد که مشتمل بر تمام مباحث آن بود.
?تالیفات شیخ مفید(رحمه الله علیه)
بنا بر نقل شیخ طوسی، شاگرد برجسته شیخ مفید، وی بالغ بر ۲۰۰ عنوان کتاب تالیف نموده است، از جمله: ۱- المقنعة ۲- الفرائض الشرعیة ۳- احکام النساء ۴- الکلام فی دلائل القرآن ۵- وجوه اعجاز القرآن ۶- النصرة فی فضل القرآن ۷- اوائل المقالات ۸- نقض فضیلة المعتزلة ۹- الافصاح ۱۰- الایضاح.
@peyrovanzahra

?
#معرفی_کتاب

? #برگی_از_یک_کتاب

? نام : ” ملاقات در فکه “
✍️ نویسنده : ” سعید علامیان “
? ناشر : ” نشره سوره مهر “

? توضیحات :
کسی فکرش را نمی‌کرد نوزاد نارس ته تغاری زمستان که پزشکان امیدی به زنده‌ ماندنش نداشتند بشود از اعجوبه‌های جنگ ایران و عراق، بشود فرمانده‌ای کار کشته آن هم در آغاز جوانی، بشود شهید #حسن_باقری (#غلامحسین_افشردی ).

? کتاب #ملاقات_در_فکه زندگینامه جذاب شهید حسن باقری را به قلم #سعید_علامیان روایت می‌کند.

? شهید باقری می‌گفت: اگر خسته شدیم باید ببینیم کجای کار اشکال دارد، وگرنه کار برای خدا خستگی ندارد. و بی‌تعارف می‌گفت: نیرویی که نمازش را اول وقت نمی‌خواند، خوب هم نمی‌جنگد.

? کتاب حاضر در کلماتی محدود عظمت نامحدود جوانی ۲۴ ساله را روایت می‌کند که شهادتش انفجاری در ذهن فرماندهان جنگ ایجاد کرد.

? #معرفی_کتاب